Phân tích triển vọng cổ phiếu MBS (CTCP Chứng khoán MB)

Phân tích SWOT chi tiết cho MBS theo từng mảng hoạt động

Điểm mạnh (Strengths)

• Hậu thuẫn từ tập đoàn MB: MBS là công ty con của ngân hàng MB Bank, hưởng lợi thế thương hiệu và hệ sinh thái khách hàng rộng lớn. Sự hỗ trợ từ MB giúp MBS có nguồn vốn ổn định (MB Bank thường tham gia các đợt tăng vốn của MBS) và thuận lợi trong việc thu hút khách hàng mở tài khoản chứng khoán qua kênh ngân hàng. Đây là lợi thế lớn trong mảng môi giới và cho vay margin so với các CTCK độc lập.
• Tài chính lành mạnh, quản trị rủi ro tốt: MBS duy trì nợ xấu 0% trong nhiều năm, phản ánh chất lượng tín dụng margin tốt và bộ máy quản trị rủi ro hiệu quả. Tỷ lệ an toàn vốn cao (>400%) tạo dư địa mở rộng hoạt động. Công ty cũng có truyền thống chi trả cổ tức cổ phiếu 10-20% đều đặn hàng năm, cho thấy sức khỏe tài chính ổn định.
• Hiệu quả sinh lời thuộc nhóm dẫn đầu: Nhờ cơ cấu doanh thu hợp lý và kiểm soát chi phí, ROE và ROA của MBS thuộc top cao trong nhóm 10 CTCK lớn. Năm 2024, ROE ~12% của MBS xếp thứ 3/10 công ty có thị phần lớn nhất trên HOSE. Biên lợi nhuận ròng liên tục >20% cũng là điểm sáng về hiệu quả so với nhiều đối thủ.
• Mảng cho vay margin mạnh: Hoạt động cho vay ký quỹ là “gà đẻ trứng vàng” của MBS, đóng góp trên 50% lợi nhuận. Dư nợ margin cuối 2024 vượt mốc 10.000 tỷ đồng, thuộc nhóm cao nhất thị trường. Lợi thế vốn từ MB Bank giúp MBS có nguồn cho vay margin dồi dào. Lãi suất cho vay cạnh tranh (~12%/năm) và tệp khách hàng lớn (nhiều khách VIP từ MB) giúp MBS dẫn đầu về tăng trưởng dư nợ.
• Đa dạng dịch vụ và sản phẩm: MBS hoạt động đầy đủ các mảng: môi giới chứng khoán, tự doanh, ngân hàng đầu tư (IB), phái sinh, chứng quyền, quản lý tài sản... Mỗi mảng đều có đội ngũ chuyên trách. Đặc biệt, MBS phát triển nhiều sản phẩm mới: ví dụ ứng dụng MBS Mobile App với các tính năng AI (trợ lý ảo Dolphin) hỗ trợ tư vấn, hệ thống giao dịch phái sinh KRX mới, sản phẩm GBond (trái phiếu chính phủ cho nhà đầu tư cá nhân) v.v. Việc đa dạng hóa giúp Công ty đa nguồn thu và tận dụng tốt cơ hội thị trường.
• Quan hệ khách hàng doanh nghiệp tốt: Thừa hưởng quan hệ từ MB Bank, MBS có lợi thế trong mảng ngân hàng đầu tư (IB) như tư vấn phát hành cổ phiếu, trái phiếu, M&A... Công ty đã tham gia nhiều thương vụ bảo lãnh phát hành trái phiếu doanh nghiệp (đặc biệt cho các khách hàng của MB). Mảng IB đóng góp chưa lớn vào tổng doanh thu nhưng là tiềm năng dài hạn khi thị trường vốn phát triển.

Điểm yếu (Weaknesses)

• Thị phần môi giới chưa nổi bật: Dù nằm trong top 10, thị phần môi giới của MBS (~4-5%) khá khiêm tốn so với các công ty dẫn đầu (VPS ~17%, SSI ~9%, VNDirect ~7%...). MBS xếp hạng 7 trên HOSE năm 2024. Điều này cho thấy sức cạnh tranh ở mảng môi giới của MBS chưa thật sự mạnh, khó tăng thị phần nhanh khi đối thủ giảm phí về 0 đồng để giành khách hàng (ví dụ VPS). Biên lợi nhuận môi giới của MBS cũng suy giảm mạnh (chỉ còn ~17% năm 2024), thậm chí quý IV/2024 mảng môi giới gần như hòa vốn. Đây là điểm yếu vì môi giới là dịch vụ nền tảng để kéo các mảng khác.
• Quy mô vốn còn hạn chế so với tham vọng: Mặc dù đã tăng vốn liên tục, vốn điều lệ ~5.700 tỷ của MBS vẫn chỉ bằng ~1/3 so với SSI (19.600 tỷ) hay gần 1/2 VNDirect. Để mở rộng hoạt động (đặc biệt margin, tự doanh lớn), MBS phải tiếp tục tăng vốn, dẫn đến pha loãng cổ phiếu và EPS tăng chậm. Việc phụ thuộc tăng vốn ngoại sinh có thể coi là hạn chế khi so với những công ty có nội lực vốn mạnh.
• Mảng tự doanh thận trọng: Danh mục tự doanh của MBS tập trung nhiều vào trái phiếu và giấy tờ có giá an toàn (chiếm ~80% danh mục FVTPL và AFS), tỷ trọng cổ phiếu khá thấp. Điều này giúp MBS tránh thua lỗ nặng khi thị trường xấu, nhưng cũng bỏ lỡ cơ hội sinh lời cao khi thị trường tăng mạnh. Lợi nhuận tự doanh 2024 của MBS (~44 tỷ quý IV) chỉ ở mức trung bình, thấp hơn các công ty top đầu vốn kiếm lãi lớn từ danh mục cổ phiếu. Chiến lược thận trọng là con dao hai lưỡi: an toàn nhưng khó đột phá lợi nhuận.
• Hiện diện thương hiệu chưa tương xứng: Thương hiệu MBS dù có hậu thuẫn MB nhưng so với SSI, VNDirect, HSC… vẫn chưa thực sự nổi bật trên thị trường đại chúng. Số lượng khách hàng cá nhân của MBS ước tính khoảng vài trăm nghìn – thua xa nhóm dẫn đầu (VND, VPS vài triệu tài khoản). Công ty cần cải thiện marketing và độ phủ nếu muốn mở rộng cơ sở khách hàng môi giới.
• Hệ thống công nghệ chậm đổi mới: Trong bối cảnh các CTCK chạy đua công nghệ (ứng dụng giao dịch, hệ thống phân tích dữ liệu lớn), MBS có phần đi sau về nền tảng online. Trước 2022, MBS từng bị phàn nàn về hệ thống giao dịch chưa thân thiện. Dù đã nâng cấp app MBS với AI, MBS vẫn cần đầu tư nhiều hơn để theo kịp đối thủ trong fintech (ví dụ VPS, VNDirect đang rất mạnh về nền tảng số). Hạn chế này được MBS nhận thức và ưu tiên đầu tư CNTT trong kế hoạch tăng vốn.
• Năng lực IB chưa dẫn đầu: Mảng ngân hàng đầu tư của MBS dù có lợi thế MB Bank nhưng thực tế chưa có nhiều thương vụ lớn mang dấu ấn. Các “deal” IPO, M&A lớn trên thị trường gần đây thường do SSI, VCSC, HSC… tư vấn. MBS cần xây dựng đội ngũ IB mạnh hơn để cạnh tranh trong phân khúc này. Hiện doanh thu IB chiếm tỷ trọng nhỏ và chưa ổn định, đây là điểm yếu nếu xét về cơ cấu lợi nhuận đa dạng.

Cơ hội (Opportunities)

• Bối cảnh thị trường thuận lợi: Vĩ mô Việt Nam đang ổn định, GDP 2025 đặt mục tiêu tăng 8%. Thị trường chứng khoán kỳ vọng bước vào chu kỳ tăng trưởng mới nhờ lãi suất giảm, gỡ nút thắt pháp lý BĐS, và khả năng nâng hạng thị trường trong 1-2 năm tới. Điều này tạo cơ hội bùng nổ thanh khoản và thu hút dòng vốn mới, rất thuận lợi cho các công ty chứng khoán. MBS dự báo VN-Index có thể lên 1.400-1.420 điểm trong 2025. Nếu kịch bản này xảy ra, doanh thu môi giới và tự doanh của MBS sẽ tăng trưởng mạnh.
• Dòng vốn ngoại và nhà đầu tư mới: Việc FTSE, MSCI xem xét nâng hạng thị trường mới nổi có thể kéo dòng vốn ngoại quay trở lại Việt Nam. MBS với lợi thế MB Bank có thể tiếp cận các quỹ ngoại, cung cấp dịch vụ môi giới tổ chức và thu xếp vốn quốc tế. Đồng thời, làn sóng nhà đầu tư cá nhân mới (F0) vẫn tiếp diễn; MBS có cơ hội thu hút thêm khách hàng từ tập khách hàng ngân hàng (hàng triệu user App MBBank). Chuyển đổi số trong ngành ngân hàng giúp việc mở tài khoản chứng khoán trở nên dễ dàng – MBS có thể tận dụng liên kết MB để mở rộng tệp nhà đầu tư mới.
• Mở rộng dịch vụ margin và cho vay trái phiếu: Với việc tăng vốn thêm ~1.200 tỷ trong 2024 và dự kiến ~900 tỷ trong 2025, MBS sẽ có nguồn lực để mở rộng hoạt động cho vay margin hơn nữa. Dư địa cho vay margin toàn thị trường còn lớn khi nhà đầu tư ngày càng quen sử dụng đòn bẩy. Ngoài ra, MBS có thể phát triển dịch vụ cho vay ứng trước tiền bán, cho vay mua trái phiếu cho khách hàng – đây là các sản phẩm tài chính tiềm năng khi lãi suất hạ. Kế hoạch phát hành 1.000 tỷ trái phiếu 2025 của MBS nhằm bổ sung vốn cho vay cũng là cơ hội tăng doanh thu lãi.
• Thị trường phái sinh và sản phẩm mới: Thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam vẫn đang tăng trưởng (>200k tài khoản). MBS là một trong những CTCK cung cấp dịch vụ phái sinh, có thể mở rộng thị phần nếu đầu tư công nghệ và marketing (hiện top đầu là VPS, HSC). Bên cạnh đó, khi hệ thống KRX vận hành, nhiều sản phẩm mới như bán khống, T+0, cổ phiếu cấu trúc… có thể ra mắt. MBS với sự chuẩn bị về hạ tầng sẽ có cơ hội tung ra sản phẩm mới sớm, tạo lợi thế tiên phong.
• Hợp tác hệ sinh thái MBGroup: Là thành viên tập đoàn MB, MBS có cơ hội hợp tác chéo với các công ty thành viên khác: ví dụ cung cấp dịch vụ quản lý tài sản cho quỹ MB Capital, tư vấn các thương vụ cho MB Bank, tận dụng mạng lưới MB tại nước ngoài (MBS có thể phục vụ nhà đầu tư tại chi nhánh MB ở Lào, Campuchia…). Hệ sinh thái MB tạo cơ hội cộng hưởng gia tăng doanh thu và nhận diện cho MBS.
• Xu hướng IPO doanh nghiệp mới: Thị trường IPO, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước dự kiến sôi động trở lại khi TTCK thuận lợi. MBS có thể giành vai trò tư vấn, bảo lãnh các thương vụ IPO, thoái vốn Nhà nước nhờ mối quan hệ và uy tín MB. Đây là cơ hội lớn nâng tầm vị thế MBS trong mảng ngân hàng đầu tư.

Thách thức (Threats)

• Cạnh tranh khốc liệt trong ngành: Ngành chứng khoán Việt Nam đang “đất chật người đông” với hơn 70 công ty. Cuộc đua thị phần môi giới rất gay gắt – đối thủ sẵn sàng miễn phí giao dịch, tặng phí margin để hút khách. VPS hiện chiếm lĩnh >17% thị phần HOSE, tạo sức ép lớn lên nhóm theo sau (trong đó có MBS). Ngoài ra, nhiều CTCK ngoại (Mirae Asset, KIS...) có tiềm lực mạnh cũng đang mở rộng. Biên lợi nhuận môi giới sẽ còn bị bào mòn, buộc MBS phải thích nghi bằng cách giảm phí, tăng dịch vụ giá trị gia tăng; nếu không sẽ mất thị phần.
• Biến động thị trường khó lường: Hoạt động của MBS gắn chặt với diễn biến TTCK. Những rủi ro vĩ mô như Fed thắt chặt kéo dài, suy thoái toàn cầu, biến động địa chính trị (ví dụ chính sách khó đoán thời kỳ “Trump 2.0” ở Mỹ) có thể ảnh hưởng xấu tới thị trường chứng khoán Việt Nam. Nếu VN-Index suy giảm hoặc thanh khoản tụt mạnh, doanh thu môi giới và lãi tự doanh của MBS sẽ giảm theo, thậm chí có thể chịu thua lỗ tự doanh. Biên an toàn ROE của MBS không cao (11-12%), chỉ một quý lỗ nặng có thể kéo cả năm đi xuống.
• Rủi ro lãi suất và vốn vay: MBS phụ thuộc nhiều vào vay ngắn hạn để cho margin. Do đó, rủi ro lãi suất tăng trở lại hoặc ngân hàng thắt chặt cho vay chứng khoán sẽ ảnh hưởng chi phí vốn của MBS. Năm 2023, chi phí lãi vay MBS đã tăng 31% YoY (đạt 152 tỷ quý IV). Nếu lãi suất đảo chiều tăng, chênh lệch lãi cho vay margin sẽ thu hẹp, lợi nhuận bị đe dọa. Thêm nữa, việc sử dụng đòn bẩy cao (D/E ~2 lần) làm tăng rủi ro tài chính – ví dụ trong trường hợp xấu, khách hàng đồng loạt giảm margin, MBS vẫn phải trả lãi vay cố định, dẫn đến áp lực thanh khoản.
• Chính sách quản lý thay đổi: Rủi ro từ thay đổi chính sách: như siết tỷ lệ cho vay margin (Ủy ban CKNN giới hạn margin theo vốn chủ), quy định về an toàn tài chính nghiêm ngặt hơn, hoặc hạn chế ngân hàng đầu tư vào CTCK… đều có thể ảnh hưởng MBS. Chẳng hạn, nếu NHNN siết dòng vốn ngân hàng cho công ty chứng khoán, MBS (con của MB Bank) có thể bị hạn chế vốn hỗ trợ. Ngoài ra, việc tuân thủ chuẩn mực kế toán mới (IFRS) từ 2025 cũng là thách thức, đòi hỏi MBS nâng cao hệ thống quản trị tài chính.
• Uy tín và chất lượng dịch vụ: Niềm tin của nhà đầu tư có thể lung lay nếu xảy ra sự cố hệ thống hay scandal. Ngành chứng khoán từng có sự cố nghẽn lệnh 2021, hay trường hợp một số CTCK vướng sai phạm thao túng. Chỉ cần một sự cố (ví dụ lỗi giao dịch nghiêm trọng, nhân viên MBS vi phạm) cũng có thể ảnh hưởng uy tín công ty. MBS cần quản trị tốt rủi ro vận hành và tuân thủ pháp luật để tránh rủi ro danh tiếng.

Tóm lại, SWOT của MBS cho thấy Công ty có nền tảng vững (hậu thuẫn MB, tài chính an toàn) và nhiều dư địa tăng trưởng (khách hàng MB, margin, sản phẩm mới), nhưng cũng đối mặt sức ép cạnh tranh và phụ thuộc thị trường. Chiến lược khôn ngoan, tận dụng thế mạnh và khắc phục điểm yếu sẽ giúp MBS nắm bắt cơ hội trong bối cảnh mới.

Triển vọng kinh doanh và tài chính MBS năm 2025

Dự báo kết quả kinh doanh năm 2025

Ban lãnh đạo MBS đặt mục tiêu rất tham vọng cho năm 2025: Lợi nhuận trước thuế 1.300 tỷ đồng, tăng ~40% so với 2024 – lần đầu tiên MBS nhắm mốc lợi nhuận ngàn tỷ. Kế hoạch này đã được ĐHĐCĐ thông qua, cho thấy niềm tin của công ty vào triển vọng thị trường. Nếu hoàn thành, lợi nhuận sau thuế 2025 ước khoảng 1.040 tỷ (tăng 40% YoY). Do MBS dự kiến tiếp tục tăng vốn (phát hành ~69 triệu cp trong 2025), EPS 2025 dự phóng khoảng 1.6–1.8k đ/cp – tăng nhẹ so với 2024. Công ty cũng duy trì chính sách cổ tức tiền mặt 12% cho năm 2024 và khả năng tương tự cho 2025 nếu hoàn thành kế hoạch.

Cơ sở tăng trưởng 2025: MBS nhận định kinh tế vĩ mô vững chắc, lãi suất giảm, và lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết phục hồi ~18% sẽ tạo nền tảng cho chu kỳ tăng trưởng tích cực của TTCK. Nhu cầu vốn của doanh nghiệp cũng sẽ hồi phục kéo theo hoạt động tư vấn, phát hành (mảng IB) sôi động hơn. MBS kỳ vọng VN-Index đạt 1.400 – 1.420 điểm (tăng ~30% so với đầu 2024) trong kịch bản cơ sở. Thanh khoản thị trường cải thiện sẽ giúp doanh thu môi giới của MBS tăng trưởng 20-30%. Dư nợ margin dự kiến mở rộng thêm ~20% nhờ nguồn vốn mới từ tăng vốn và phát hành trái phiếu, đóng góp lớn vào doanh thu lãi. Mảng tự doanh có thể tiếp tục hưởng lợi nếu mặt bằng giá cổ phiếu tăng – MBS nhiều khả năng sẽ cơ cấu tăng tỷ trọng cổ phiếu trong danh mục FVTPL để tận dụng thị trường tốt.

Chiến lược và sáng kiến 2025: Khẩu hiệu hành động năm 2025 của MBS là “Tăng tốc – Bền vững – Hiệu quả”. Công ty đề ra một loạt biện pháp để hiện thực hóa mục tiêu lợi nhuận: (1) Đẩy mạnh mô hình kinh doanh số – nâng cấp nền tảng giao dịch, ứng dụng AI (Dolphin) để cá nhân hóa tư vấn và trải nghiệm khách hàng; (2) Mở rộng dịch vụ margin với các ưu đãi cạnh tranh về lãi suất, tận dụng nguồn vốn từ MB Bank và phát hành để đáp ứng nhu cầu margin tăng khi thị trường nóng; (3) Phát triển sản phẩm mới – MBS dự kiến nằm trong top đầu triển khai các sản phẩm sau khi hệ thống KRX vận hành (ví dụ cho vay 24/7, giao dịch T+0, bán khống có bảo đảm…); (4) Tăng cường nhân sự và chi nhánh – mở rộng mạng lưới tại các địa phương tiềm năng, đồng thời tuyển dụng và đào tạo nhân sự chất lượng cao cho mảng IB và phân tích; (5) Kiểm soát chi phí và rủi ro – tiếp tục chính sách quản trị chặt chẽ, giữ vững nợ xấu 0%, nâng cao năng suất lao động và tiết giảm chi phí hoạt động. Ban lãnh đạo nhấn mạnh 2025 là cột mốc 25 năm của MBS, do đó quyết tâm hoàn thành vượt kế hoạch để đánh dấu chặng đường phát triển.

Triển vọng định lượng: Với những yếu tố tích cực trên, chúng tôi dự phóng doanh thu hoạt động 2025 của MBS có thể đạt ~3.800 – 4.000 tỷ (tăng ~22-28% YoY). Trong đó, doanh thu môi giới phục hồi ~800+ tỷ nhờ thị phần giữ vững và GTGD thị trường tăng, lãi cho vay margin tăng lên ~1.300-1.400 tỷ (dư nợ bình quân tăng và lãi suất margin ổn định ~10-12%), lãi từ FVTPL & AFS khoảng 1.000 tỷ (bao gồm cả lãi trái phiếu và lãi bán cổ phiếu), phần còn lại từ tư vấn IB và dịch vụ khác ~300-400 tỷ. Chi phí hoạt động dự kiến cũng tăng tương ứng (nhân sự, dự phòng giảm giá chứng khoán nếu có). Lợi nhuận trước thuế kỳ vọng ~1.300 tỷ như kế hoạch, tương ứng biên LNTT ~32-34% – cải thiện nhẹ so với 2024 nhờ đòn bẩy hoạt động. ROE 2025 có thể tiến lên mức 15-16% (do lợi nhuận tăng mạnh hơn vốn chủ). Đây là mức rất tích cực, đưa MBS tiến gần nhóm dẫn đầu về hiệu quả.

Bối cảnh ngành và rủi ro cần lưu ý

Mặc dù triển vọng lạc quan, MBS cũng thừa nhận một số rủi ro có thể ảnh hưởng năm 2025. Đầu tiên, chính sách tiền tệ toàn cầu còn khó lường – nếu Fed trì hoãn việc cắt giảm lãi suất do lo ngại lạm phát (hoặc bất ổn chính trị từ Mỹ), thị trường chứng khoán mới nổi có thể kém thuận lợi. Khi đó dòng vốn ngoại sẽ chậm quay lại, thậm chí rút ròng, tạo áp lực lên VN-Index. Thứ hai, cạnh tranh trong nước tiếp tục tăng: các CTCK khác cũng tăng vốn mạnh (SSI dự kiến lên >20.700 tỷ, VPS, VCI… đều huy động thêm). Họ sẽ sử dụng nguồn lực đó để giảm phí, giảm lãi margin nhằm giành thị phần. MBS đứng trước thách thức vừa phải đạt tăng trưởng cao, vừa giữ được khách hàng trước sự lôi kéo từ đối thủ. Thứ ba, thị trường trái phiếu doanh nghiệp – mảng mà MBS đầu tư nhiều – dù có dấu hiệu hồi phục nhưng chưa thật sự sôi động, nhất là 6 tháng đầu 2025 rủi ro vẫn cao. Nếu các khoản trái phiếu MBS nắm giữ gặp sự cố (chậm trả lãi gốc), Công ty có thể phải trích lập dự phòng, ảnh hưởng lợi nhuận.

Ngoài ra, việc MBS tăng vốn và phát hành ESOP trong 2025 sẽ pha loãng lợi ích cổ đông hiện hữu (tăng ~15% số cổ phiếu lưu hành). Tuy đây là cần thiết để mở rộng hoạt động, nhà đầu tư cần lưu ý tác động pha loãng EPS ngắn hạn. MBS cam kết sử dụng vốn tăng thêm đúng mục đích (đầu tư công nghệ, bổ sung vốn margin, tự doanh…) để đảm bảo tăng trưởng tương lai bù đắp sự pha loãng.

Tổng hợp lại, triển vọng năm 2025 của MBS là tích cực dựa trên kỳ vọng thị trường thuận lợi và những bước chuẩn bị chiến lược của Công ty. MBS có cơ hội lớn để bứt phá về quy mô lợi nhuận, vươn lên nhóm CTCK có lợi nhuận ngàn tỷ. Tuy nhiên, Công ty cũng cần thận trọng trước các yếu tố rủi ro và cạnh tranh. Việc thực thi hiệu quả các kế hoạch (tăng vốn, phát triển khách hàng, quản trị rủi ro…) sẽ quyết định mức độ thành công của MBS trong năm bản lề 2025.