Ngày 18/6/2025, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) quyết định giữ nguyên lãi suất tham chiếu ở mức 4,25% – 4,50%, thay vì tiếp tục tăng. Đây là mức lãi suất đã duy trì từ cuối 2024 sau một loạt đợt cắt giảm trước đó, và quyết định này hoàn toàn phù hợp với dự báo của thị trường. Fed đồng thời đưa ra dự báo kinh tế Mỹ ảm đạm hơn: lạm phát cao hơn và tăng trưởng thấp hơn trong các tháng tới của năm 2025. Bối cảnh quan trọng là chính quyền Tổng thống Donald Trump khi đó triển khai các chính sách thuế quan mới, khiến Fed thận trọng “chờ xem” tác động lên kinh tế Mỹ. Trong bối cảnh đó, việc Fed “giữ nguyên lãi suất” thay vì tăng tiếp có những ảnh hưởng nhiều mặt tới kinh tế Việt Nam.
Quyết định “giữ nguyên lãi suất” của Fed phần nào giúp hạ nhiệt đà tăng giá của đồng USD trên thị trường quốc tế. Trước thềm cuộc họp tháng 6, chỉ số Dollar Index (DXY) đã giảm từ khoảng 101 điểm (giữa tháng 5) xuống dưới 99 điểm vào đầu tháng 6, tương đương mức giảm gần 3%. Đồng USD suy yếu do lo ngại về tài khóa và tăng trưởng kinh tế Mỹ trong bối cảnh chính sách thương mại biến động. Việc Fed không tăng lãi suất thêm nữa theo hướng “diều hâu” khiến USD không chịu thêm lực đẩy tăng giá mạnh. Tuy nhiên, tỷ giá USD/VND vẫn chịu những áp lực riêng, chủ yếu từ yếu tố trong nước và khu vực: lo ngại về chính sách thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Việt Nam, nhu cầu ngoại tệ tăng vào giữa năm, và cả biến động giá vàng quốc tế. Mặc dù đồng USD quốc tế giảm, các chuyên gia nhận định áp lực lên tỷ giá VND chủ yếu đến từ bất ổn toàn cầu và kỳ vọng thị trường, cùng xu hướng rút vốn FII về các thị trường lãi suất cao hơn. Nói cách khác, quyết định của Fed giúp giảm bớt một phần áp lực bên ngoài, nhưng chưa giải tỏa hoàn toàn áp lực tỷ giá USD/VND do các yếu tố nội tại và khu vực.
Thực tế, ngay sau quyết định giữ nguyên lãi suất của Fed, tỷ giá trung tâm USD/VND do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố đã được điều chỉnh tăng. Sáng 19/6/2025, NHNN niêm yết tỷ giá trung tâm ở mức 25.025 VND/USD, tăng 31 đồng so với ngày 18/6 – lần đầu tiên tỷ giá trung tâm vượt mốc 25.000. Điều này cho thấy NHNN chủ động điều chỉnh tỷ giá tham chiếu tăng để phản ánh diễn biến quốc tế sau cuộc họp Fed, đồng thời tạo dư địa cho tỷ giá thị trường biến động linh hoạt hơn. Với biên độ ±5%, tỷ giá trần cho phép khoảng 26.276 VND/USD và tỷ giá sàn khoảng 23.774 VND/USD. Trên thị trường, các NHTM cũng nâng giá niêm yết USD khoảng 30-33 đồng so với hôm trước. Tuy nhiên, nhờ cách điều tiết chủ động của NHNN, tỷ giá thực tế không biến động đột ngột. Một chuyên gia nhận xét rằng trong suốt đầu 2025, NHNN đã chủ động nâng tỷ giá trung tâm lên các mức cao mới, qua đó “mở rộng biên độ” cho tỷ giá trong nước. Nhờ sự chủ động này, tỷ giá thị trường không tăng quá nóng mà xoay quanh ~25.500 VND/USD, giúp giữ ổn định tương đối. Thống kê cho thấy từ tháng 9/2024 đến giữa 2025, tỷ giá USD/VND chỉ tăng khoảng 3%, lên quanh 25.5xx đồng – một mức biến động vừa phải nếu so với nhiều đồng tiền khác. Điều này khẳng định vai trò điều tiết của NHNN trong việc giữ tỷ giá nằm trong ngưỡng an toàn so với biến động thế giới.
Các dự báo hiện tại cho thấy tỷ giá USD/VND có thể duy trì ổn định tương đối và thậm chí “hạ nhiệt” dần về cuối năm. Ngân hàng UOB (Singapore) dự báo tỷ giá USD/VND sẽ biến động quanh mức 26.000 – 26.300 trong năm 2025 và có thể giảm về 25.800 VND/USD vào đầu năm 2026, tức biên độ chỉ khoảng 3%. Cơ sở cho dự báo này là các yếu tố vĩ mô tích cực của Việt Nam: cán cân thương mại thặng dư, dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tiếp tục vào ròng, kiều hối và doanh thu du lịch duy trì tốt. Thực tế năm 2024, Việt Nam xuất siêu tới 24,77 tỷ USD – mức cao kỷ lục, tạo nguồn cung ngoại tệ dồi dào. Những yếu tố này giúp củng cố giá trị VND, giảm bớt áp lực mất giá dù Fed năm 2025 có thể còn biến số. Theo Công ty chứng khoán VietCap, quyết định lãi suất của Fed vẫn là biến số then chốt với tỷ giá: nếu Fed chính thức giảm lãi suất trong Quý III hoặc IV/2025, áp lực tỷ giá toàn cầu sẽ hạ nhiệt, VND có thể ổn định quanh 25.200 – 25.600 VND/USD; ngược lại nếu Fed trì hoãn việc cắt giảm hoặc kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh hơn dự kiến, USD sẽ tăng trở lại và gây áp lực lên VND. Nói cách khác, kịch bản “Fed dovish” (nới lỏng) sẽ hỗ trợ VND giữ giá, còn kịch bản “Fed hawkish” (giữ lãi suất cao lâu hơn) có thể làm VND yếu đi chút ít.
Với tình hình hiện tại, NHNN nhiều khả năng tiếp tục điều hành tỷ giá một cách linh hoạt, thận trọng. Mục tiêu là ổn định giá trị VND để hỗ trợ kiểm soát lạm phát nhưng đồng thời duy trì cạnh tranh thương mại cho hàng xuất khẩu. NHNN có thể tiếp tục sử dụng cơ chế tỷ giá trung tâm thay đổi hàng ngày, kết hợp can thiệp thị trường khi cần (bán ngoại tệ từ dự trữ) nhằm tránh những cú sốc tỷ giá. May mắn là “biên độ an toàn” khá rộng: chuyên gia UOB dự tính tỷ giá USD/VND năm 2025 chỉ biến động khoảng 3% – một mức độ mà doanh nghiệp có thể chấp nhận được. Ngoài ra, những rủi ro đặc thù (như nguy cơ Mỹ áp thuế quan cao tới 46% lên hàng Việt Nam) hiện đang được đàm phán tháo gỡ, nếu giải quyết tốt thì áp lực tỷ giá sẽ càng giảm. Tóm lại, quyết định giữ lãi suất của Fed giúp giảm bớt áp lực lên tỷ giá USD/VND so với kịch bản Fed tăng lãi suất. Đồng VND nhiều khả năng sẽ ổn định hoặc chỉ mất giá nhẹ trong nửa cuối 2025, miễn là NHNN tiếp tục bám sát thị trường và can thiệp kịp thời. Một đồng tiền ổn định cũng tạo nền tảng tốt cho các chính sách kinh tế vĩ mô khác của Việt Nam.