Trong quý 1/2025, Việt Nam ghi nhận tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký đạt 10,98 tỷ USD – tăng 34,7% so với cùng kỳ năm 2024. Đây không chỉ là con số “đẹp” trên báo cáo, mà còn là tín hiệu cho thấy một giai đoạn bứt tốc mới của dòng vốn ngoại đang hình thành, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu vẫn nhiều biến động.
Điểm đáng chú ý trong bức tranh FDI quý đầu năm không chỉ nằm ở mức tăng trưởng cao, mà còn ở cấu trúc chất lượng dòng vốn. Trong tổng vốn gần 11 tỷ USD, có:
- 3,95 tỷ USD từ các dự án mới – tăng hơn 55% so với cùng kỳ,
- 2,1 tỷ USD vốn điều chỉnh – phản ánh sự tin tưởng mở rộng của nhà đầu tư hiện hữu,
- Và phần còn lại là vốn góp, mua cổ phần – tiếp tục cho thấy xu hướng M&A vẫn sôi động.
Sự phục hồi này diễn ra sau năm 2023 có phần trầm lắng do yếu tố địa chính trị và dòng vốn toàn cầu dịch chuyển. Việc các dự án mới tăng mạnh cho thấy niềm tin của nhà đầu tư vào môi trường kinh doanh của Việt Nam đang được khơi dậy trở lại.
Dẫn đầu về thu hút vốn FDI vẫn là chế biến – chế tạo, với tỷ trọng chiếm gần 58% tổng vốn đăng ký. Đây tiếp tục là mảng chiến lược, được xem là “trục xương sống” của xuất khẩu và chuỗi cung ứng toàn cầu mà Việt Nam đang từng bước leo cao hơn trong chuỗi giá trị.
Bên cạnh đó, bất động sản khu công nghiệp và năng lượng tái tạo cũng đang thu hút sự chú ý đặc biệt của dòng vốn ngoại, nhất là trong bối cảnh các chính sách về hạ tầng – năng lượng sạch của Việt Nam ngày càng rõ ràng và mở rộng.
Đáng lưu ý, một số dự án có quy mô lớn trên 100 triệu USD đến từ các nhà đầu tư Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản và EU – không chỉ đưa vốn mà còn mang theo công nghệ, tiêu chuẩn quản trị và cả mạng lưới thị trường quốc tế.
Có thể kể đến ba yếu tố chính thúc đẩy làn sóng FDI quý 1/2025:
- Tình hình vĩ mô ổn định: Lạm phát dưới 4%, tăng trưởng GDP quý I đạt 6,93%, chính sách tiền tệ – tài khóa giữ được cân bằng là nền tảng quan trọng duy trì niềm tin với nhà đầu tư quốc tế.
- Chiến lược “Trung lập địa chính trị”: Trong bối cảnh thương mại Mỹ - Trung căng thẳng, Việt Nam nổi lên là điểm đến chiến lược của dòng vốn "Trung lập hóa chuỗi cung ứng". Việc nằm trong CPTPP, EVFTA, RCEP giúp Việt Nam đứng giữa dòng thương mại toàn cầu mà không bị phụ thuộc vào một bên.
- Chính sách cải cách và đẩy nhanh phê duyệt đầu tư: Nghị quyết 01/2025 và hàng loạt chỉ đạo của Chính phủ về cải thiện môi trường đầu tư, rút ngắn thời gian cấp phép, đã được cộng đồng doanh nghiệp quốc tế ghi nhận.
Tuy nhiên, FDI không chỉ là con số, mà là một "cuộc thi marathon" về năng lực hấp thụ. Việt Nam cần đặc biệt chú ý tới:
- Chất lượng hạ tầng và logistic: Nếu không nâng cấp kịp, chi phí logistics cao sẽ làm giảm sức hấp dẫn.
- Thiếu hụt lao động kỹ thuật: Nhất là trong ngành điện tử, công nghệ cao.
- Thể chế và pháp lý: Vẫn còn phức tạp trong một số khâu cấp phép và xử lý đất đai, giải phóng mặt bằng.
Từ góc độ điều hành, việc tăng cường năng lực địa phương trong thẩm định, phê duyệt và hỗ trợ nhà đầu tư sẽ là yếu tố quyết định trong việc biến dòng vốn đăng ký thành dòng vốn thực chất – đi vào nhà máy, công nhân và chuỗi sản xuất thực tế.
